Hormonen uit balans? Zo krijg je je hormonen weer natuurlijk in balans
Hormonen uit balans? Zo krijg je je hormonen weer in balans
Hormonen bepalen meer dan je denkt. Ze sturen je energie, gewicht, slaap, huid, vruchtbaarheid en zelfs je motivatie. Gaan je hormonen uit balans, dan merk je dat vaak meteen: vermoeidheid, stemmingswisselingen, slecht slapen, meer buikvet, gewrichtsklachten, een haperende cyclus of een lager libido.
In mijn praktijk zie ik vooral vrouwen boven de 40, maar ook mannen, met dit soort hormonale klachten. In deze blog leg ik uit wat hormonen zijn, hoe hormonale disbalans ontstaat en wat jij concreet kunt doen om je hormonen weer in balans te krijgen.
Wat zijn hormonen eigenlijk?
Kort: hormonen zijn chemische boodschappers. Ze worden gemaakt door o.a.:
Hypofyse hormonen (in je hersenen, de “dirigent” die andere klieren aanstuurt)
Schildklier
Bijnieren
Eierstokken (vrouwelijke hormonen zoals oestrogeen en progesteron)
Testikels (mannelijke hormonen zoals testosteron)
Ze regelen onder meer:
Stofwisseling - schildklierhormonen T3 en T4 bepalen je energieverbruik.
Slaap en stress - cortisol helpt bij stress, melatonine bij slaap.
Voortplanting en libido - vrouwelijke hormonen en mannelijke hormonen sturen cyclus, vruchtbaarheid en seksueel verlangen.
Humeur en brein - invloed op serotonine, dopamine en je mentale scherpte.
Vraag je je af: “Wat zijn hormonen en waarom voel ik me zo anders dan vroeger?” Dan is de kans groot dat er meerdere hormonen tegelijk meespelen, niet één enkel “slechterik-hormoon”.
Wanneer zijn je hormonen uit balans?
Je hormonen zijn uit balans als de hoeveelheid óf de gevoeligheid van je cellen voor die hormonen verstoord is. Typische hormonen uit balans symptomen bij de vrouw (maar deels ook bij mannen):
Vermoeidheid, moeite met opstaan
Gewichtstoename, vooral rond de buik
Onregelmatige hormonen cyclus of zwaardere menstruaties
Pijnlijke borsten, hoofdpijn, prikkelbaarheid (PMS)
Droge huid, haaruitval, koude handen/voeten (vaak schildklier-gerelateerd)
Slaapproblemen, piekeren, burn-outachtige klachten
Verminderd libido
Bij mannen zie je vaker geleidelijk afnemend testosteron: minder spiermassa, meer vet, minder zin in seks, meer somberheid.
Extra gevoelig: overgang, zwangerschap en na bevalling
Bepaalde fases zetten je hormoonsysteem extra onder druk:
Hormonen en overgang
Tijdens de hormonen overgang dalen oestrogeen en progesteron schommelend. Dat kan zorgen voor:
Opvliegers en nachtelijk zweten
Slaapproblemen
Humeurwisselingen
Toename buikvet
Veel vrouwen zoeken dan naar oplossingen zoals bio identieke hormonen of specifiek bio identieke hormonen overgang. Die kunnen voor sommige vrouwen verlichting geven, maar zijn altijd maatwerk en horen onder begeleiding van een deskundige behandeld arts of therapeut te vallen.
Hormonen zwangerschap en hormonen na bevalling
Tijdens de zwangerschap schieten hormonen zwangerschap omhoog, niet gek dat je je anders voelt. Na de bevalling kelderen die hormonen weer; dan zie je:
Emotionele schommelingen
Vermoeidheid
Haaruitval
Soms schildklier- of bijnierproblemen
Veel vrouwen onderschatten hoe heftig hormonen na bevalling kunnen doorwerken, soms nog maanden tot jaren later.
Hormonen en anticonceptie: met of zonder hormonen?
Veel vrouwen komen met vragen als:
“Welke hormonen zitten in de pil?” of
“Is een lichte pil met weinig hormonen beter voor mij?”
De meeste pillen bevatten synthetisch oestrogeen en progestageen. Je eigen cyclus wordt grotendeels uitgeschakeld, wat op de korte termijn klachten kan dempen, maar niet altijd de oorzaak van de disbalans oplost.
Steeds meer vrouwen zoeken daarom naar anticonceptie zonder hormonen, bijvoorbeeld:
Spiraal zonder hormonen (koperspiraal)
Condoom, pessarium of andere barrièremethoden
Welke vorm bij jou past, bespreek je altijd met je arts. Mijn rol als orthomoleculair therapeut is om te kijken waarom je hormonen zo uit balans zijn en hoe voeding en leefstijl daarbij kunnen helpen.
Hormoonzalf, eczeem en bio identieke hormonen
Bij huidklachten zoals eczeem wordt vaak hormoonzalf voorgeschreven, denk aan corticosteroïden of hormoonzalf bij eczeem. Dat werkt lokaal op de huid en heeft een andere werking dan bio identieke hormonen die je algemene hormonale balans beïnvloeden.
Sommige cliënten gebruiken een hormoonzalf van de drogist, bijvoorbeeld de hormoonzalf Kruidvat, in de hoop hun hele hormoonsysteem te “repareren”. Dat is niet hoe het werkt. Zie hormoonzalven als symptoombestrijding; de vraag blijft: waarom reageert jouw huid of lichaam zo?
Bio identieke hormonen en ondersteunende crèmes, zoals de producten van Four Leaf company, kunnen in een totaalplan worden ingezet, maar altijd samen met:
Voeding
Leefstijl
Stress- en slaapmanagement
Alleen dan kun je je hormonen in balans krijgen én houden.
Wat kun je zelf doen om je hormonen weer in balans te krijgen?
1. Eet vers en onbewerkt
Voeding is de basis. Richtlijnen:
Veel groenten (minimaal 400-500 gram per dag), vooral bittere groenten zoals witlof en andijvie voor je lever.
Gezonde vetten: olijfolie, avocado, noten, zaden en vette vis (zalm, makreel, rijk aan omega-3).
Eiwitten bij elke maaltijd voor stabiele bloedsuiker.
Beperk suiker, witmeel, fastfood en kant-en-klare pakjes/zakjes.
Zo ondersteun je lever, darmen en hormonale ontgifting, cruciaal als je hormonen uit balans zijn.
2. Ondersteun je lever
Je lever breekt hormoonrestproducten af. Als die stap stokt, kun je oestrogeendominantie of andere verstoringen krijgen.
Goed voor de lever:
Kurkuma, artisjok, bieten
Kruisbloemige groenten zoals broccoli, bloemkool, boerenkool
Knoflook en ui
Matig met alcohol en medicijnen waar mogelijk (in overleg met arts)
3. Beweeg slim
Regelmatige beweging helpt je hormonen in balans krijgen:
Krachttraining 2–3x per week: ondersteunt spieren, botten en insulinegevoeligheid.
Korte HIIT-sessies (als je stress-systeem dat toelaat): goed voor vetverbranding.
Dagelijks wandelen: verlaagt cortisol en kalmeert je zenuwstelsel.
Let op: bij burn-outachtige klachten kan te veel intensief sporten juist averechts werken. Dan bouwen we het stap voor stap op.
4. Slaap als prioriteit
Tijdens je slaap:
Daalt cortisol
Herstelt je immuunsysteem
Wordt groeihormoon aangemaakt
Tips:
Vaste bedtijd, ook in het weekend
Minimaal een uur voor het slapen geen schermen
Koele, donkere slaapkamer
Cafeïne beperken na de middag
5. Verminder chronische stress
Langdurige stress jaagt je bijnieren en cortisol op, met alle hormonale gevolgen van dien:
Bouw elke dag “ontstressmomenten” in: ademhalingsoefeningen, meditatie, yoga, lezen, wandelen in de natuur.
Plan echte pauzes in plaats van door te rennen.
Kijk eerlijk naar energielekken: werk, relaties, perfectionisme.
6. Denk aan gerichte suppletie
Geen enkel supplement repareert een ongezonde leefstijl, maar het kan wél ondersteunen:
Omega-3 vetzuren
Magnesium
Vitamine D3/K2
B-vitamines
Soms zink, selenium of jodium (vooral voor de schildklier, altijd met beleid)
En mannen dan?
Ook mannelijke hormonen raken verstoord door stress, slechte voeding, alcohol, weinig slaap en gebrek aan krachttraining. Bij mannen zie ik vaak:
Daling testosteron
Toename buikvet
Minder spiermassa
Meer vermoeidheid en prikkelbaarheid
De aanpak lijkt sterk op die bij vrouwen: voeding, beweging, slaap, stressreductie en gerichte suppletie. In sommige gevallen speelt ook een trage schildklier of verstoring in de hypofyse mee.
Samengevat: hormonen in harmonie is haalbaar
Of het nu gaat om de overgang, een druk leven, zwangerschap, de periode na de bevalling of simpelweg jarenlange stress: hormonen uit balans zijn geen eindstation. Met de juiste voeding, leefstijl, eventuele ondersteuning met bio identieke hormonen of hormoonzalf binnen een goed plan, kun je je lijf weer richting evenwicht sturen.
Wil je weten wat er bij jóu achter je klachten zit en hoe jij je hormonen weer in balans kunt krijgen?
Kijk op www.lourenskalverdijk.nl
Bel 06-53785687
Of plan direct een afspraak via de website
Samen maken we een persoonlijk plan en werken we stap voor stap aan gezonde, stabiele hormonen, zodat jij je weer jezelf voelt.
Lourens Kalverdijk - Orthomoleculair Therapeut & hormoonexpert
