Dementie, wat is het?
Het is een combinatie van diverse symptomen, waarbij de hersenen prikkels niet goed meer kunnen verwerken. Het geestelijke vermogen is dusdanig afgenomen waardoor dagelijkse dingen, die normaal zonder enige moeite uitgevoerd werden, niet meer uitgevoerd kunnen worden, zoals het smeren van een boterham, aankleden of het doen van betalingen. Kortom je kwaliteit van leven is zo goed als nihil en je bent aangewezen op hulp.
De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Dementie is na kanker en hart en vaatziekten de meest voorkomende doodsoorzaak in Nederland. Maar liefst 1 op de 3 vrouwen krijgt ermee te maken, bij mannen is het 1 op de 7. De zorg behoefte is enorm, 10% van onze zorgcapaciteit gaat naar deze mensen.
Momenteel zijn er zo’n 300.000 mensen met Alzheimer, maar dat loopt al snel op naar zo’n 500.000 in 2040. Daarmee is het de snelst groeiende aandoening in Nederland. Gemiddeld leven mensen nog zo’n 6,5 jaar na diagnose, zonder dat ze nog weten dat ze leven!
Bovenstaande is natuurlijk geen leuk vooruitzicht! We kunnen natuurlijk blijven roepen dat er steeds meer bijkomen en onze zorg steeds meer belast wordt. Volgens mij is het beter om eens te kijken naar de oorza(a)(ken) en om eens te kijken wat wij eraan kunnen doen om het te voorkomen, respectievelijk om het terug te draaien (misschien wel te ambitieus, maar laten we van het positieve uitgaan, dat is denk ik goed om te doen in deze wereld waarin alles om negativiteit en ellende draait)
Hoe herken je dementie?
Blijft lastig en het duurt gemiddeld genomen 1 jaar voordat de diagnose gesteld wordt. Uit ervaring weet ik dat het veel langer kan duren zolang de mensen nog handelingsbekwaam overkomen. Belangrijkste kenmerken zijn o.a. :
- Vergeetachtigheid
- Niet meer uit kunnen voeren dagelijkse bezigheden
- Geen idee van tijd en plaats
- Kwijtraken spullen
- Spraakproblemen
- Terugtrekken uit sociale activiteiten
- Verandering van karakter
- Bewegingsdrang en onrust
Het is een lastig proces en eenmaal zover gevorderd, dan vraagt het veel van de mensen in de zorg en ook van mantelzorgers (meestal familie). Er zijn zo’n 800.000 mantelzorgers en gemiddeld zijn de mantelzorgers zo’n 40 uur per week bezig met de zorg. Kortom iemand die van niks meer weet zorgt voor een prima recept voor burn-out en/of hartproblemen voor de betrokken. Beter is het dus om te werken aan het voorkomen van, maar daarvoor moeten we ook inzicht hebben in de oorzaken.
Mogelijke oorzaken dementie
Mogelijke oorzaken er zijn er velen, ik zal er een aantal benoemen:
Gebrek aan beweging
Het gebrek aan beweging, veel ouderen maar ook jongeren bewegen veel te weinig. Beweging stimuleert het brein, puzzelen is leuk maar beweging is essentieel. Hoe langer niet of weinig bewogen wordt hoe minder de kwaliteit van het brein en hoe sneller de achteruitgang merkbaar wordt.
Slechte mondzorg
Mondzorg in de zorg is vaak van slechte kwaliteit. Door medicatie veranderd mondflora en dit kan leiden tot problemen en aderverkalking. De arterie cerebra media, bij een herseninfarct in van de gevallen 80% deze aangetast. Door kauwen worden de doorbloeding enorm gestimuleerd van deze ader. Vaak geven we ouderen pap en/of een soepje want dan hoeven ze niet zo te kauwen, maar dat heeft averechts effect op hun gezondheid en zorgt voor mindere doorbloeding van de hersenen.
Te veel gebruik van pc en mobiele telefoons
Te veel gebruik van de pc en mobiele telefoon, waardoor veel van onze hersenfuncties uitgeschakeld worden en/of niet meer ontwikkeld worden. We worden dus niet alleen luier maar ook dommer. Bovendien zorgt het blauwe licht voor minder melatonine en daarmee een mindere slaap en minder herstel in de nacht.
Verstoorde suikerhuishoudiing
Een verstoorde suikerhuishouding maar ook of daardoor een vervette lever zorgen voor minder energie. Denk hierbij dat met name overmatig gebruik van suikers, frisdranken, vruchtsapjes, alcohol een grote impact hebben. Alcohol gebruik leidt sowieso het afsterven van hersencellen.
Verstoorde hormonale situatie
Invloed van hormonale situatie, zoals schildklierhormonen waardoor er simpel weg geen energie is. Het brein mag dan maar 2% van het lichaamsgewicht uitmaken, maar kost wel tot 22% van de energiebehoefte van het lichaam. Gebrek aan de juiste voedingsmiddelen speelt hierbij ook een rol, net als de stress of het immuunsysteem. Het is net waar je gaat kijken, maar niks is losstaand in het lichaam en alles hangt met elkaar samen.
Het gebruik van medicatie
Het gebruik van medicatie heeft vaak negatief effect op de hersenen en zorgt ook vaak voor problemen in de lever. Als de lever niet goed functioneert dan blijven er meer toxische stoffen achter in het lichaam en is de lever minder in staat om de hersenen van energie te voorzien.
Om een idee te geven het gebruik van cholesterolremmers gedurende 5 jaar geeft een verdubbeling op het risico op insulineresistentie en verhoogt daarmee direct de kans op dementie.
Medicijnen zijn soms nodig, maar vraag je altijd af wat je kunt doen door het verbeteren van je lifestyle. Ook al zou er een gen zijn, dat medeverantwoordelijk is voor het ontstaan van dementie, dan is alsnog je gedrag bijna altijd bepalend voor de activering van het gen. Het gaat erom dingen te doen en sommige dingen te laten. Het goede nieuws is, dat je je hele leven nieuwe hersencellen en verbindingen kunt aanmaken, zolang niet alles al is afgestorven. Preventie is zeker in dit geval heel belangrijk, want het omkeren zal niet eenvoudig zijn. Hoewel er inmiddels ook onderzoeken zijn dat het omkeerbaar is. (The end of Alzheimer’s by Dr. Dale Bredesen)
Hoe de kwaliteit van ons brein te verbeteren?
Elke persoon en elke situatie is er een, het achteruit gaan van het brein uit zich bij iedereen anders. Wel is er inmiddels voldoende bekend over impact van een aantal zaken, waarmee het brein op een prettige en eenvoudige manier gestimuleerd en gevoed kan worden.
Bewegen essentieel om dementie te voorkomen
Belangrijk is om beweging in te voeren, puzzelen is leuk, maar beweging is essentieel. Het liefst matig intensief bewegen gedurende aan half uur dagelijks, het liefst in de buitenlucht in de natuur en in de zon. Dit zal voor niet iedereen haalbaar zijn, maar zoek de beste alternatieven. Voor kinderen die de hele dag op school binnen moeten zitten, zou het ook heel goed zijn om eerst te bewegen omdat de groeifactor voor het brein aanzienlijk verhoogd wordt. Hoe groter de basis op jonge leeftijd, hoe meer profijt op oudere leeftijd! Dus als je je kinderen een gezond brein wil geven breng je ze niet met de auto naar school! Voor anderen neem de trap en niet de lift of roltrap.
Uitdaging en ontspanning
Zorg voor voldoende uitdaging in het werk en sociale interacties, zodat het brein maximaal gestimuleerd blijft worden en er voldoende ontspanning is. Denk aan een kaartspel, puzzelen, muziek maken, wandelen in een groep, een nieuwe taal leren, doe vrijwilligerswerk. Kortom blijf actief op welke leeftijd ook, het houdt je fit. Voor de mentale gezondheid is het heel goed om tv en radio tegenwoordig ook gewoon uit te zetten, daar is zoveel angst en dat heeft negatieve impact op je brein en dat van het ongeboren kind, mocht je zwanger zijn!
Omega 3 vetzuren
Zorg voor meer omega 3 vetzuren in je dieet. Omega 3 vetzuren zitten met name in vette vis, zoals haring, kabeljauw, sardientjes en in algen. Omega 3 vetzuren zijn enorm belangrijk voor de opbouw van de myeline schede. Myeline is verantwoordelijk voor de signaaloverdracht tussen hersencellen.
Bovendien zorgen omega 3 vetzuren ervoor dat er rust komt in het immuunsysteem en dat de celademhaling beter wordt. Beperk als tegenhanger hiervan de omega 6 vetzuren, welke je vindt de zogenaamde “plastieke” boters (de margarines en becels van deze wereld). Ook vlees wat is bijgevoerd met mais, soja en granen, bevat veel omega 6 vetzuren.
Te veel aan omega 6 zorgt voor hartproblemen, minder insuline gevoeligheid en minder hersen capaciteit. Belangrijk is om deze vetzuren te laten meten, zodat je weet waar je staat en wat je te doen staat om de kans te verkleinen op het krijgen van dementie. (voor meer informatie stuur mij een mailtje: info@lourenskalverdijk.nl)
Weglaten en consult aanvragen
Verminder het gebruik van alcohol, stop met roken en schakel over op een mediterraan dieet, beperk snelle koolhydraten en zorg voor meer groenten en fruit. Ook een goede mondzorg is essentieel. Heb je inmiddels last van verstoorde suikerhuishouding, hoge bloeddruk of overgewicht, last van verteringsproblematiek of chronische ontstekingen zoals reumatoïde artritis, dan is het goed om een consult aan te vragen bij, om te voorkomen dat de problematiek nog erger wordt voor jou en voor iedereen om je heen. Maak nu nog een afspraak bel 06-53785687 of mail: info@lourenskalverdijk.nl